Có lẽ ai là người công giáo VN đều nghe biết địa danh Trà Kiệu, thuộc tỉnh Quảng nam. Đây cũng là 1 trung tâm hành hương quan trọng đứng thứ 2 sau trung tâm hành hương La Vang., thuộc miền trung VN. Sự tích như sau: Năm 1883, sau khi vua Tự Đức băng hà, Tôn thất Tường lợi dụng quyền hành, gây rối trong Triều Đình. Ông ngấm ngầm đề xướng phong trào Cần Vương bình tây sát tả. Ngày 1/9/1885, quân lính Văn Thân kéo đến vây làng Trà Kiệu, hầu như toàn tòng công giáo. Linh mục La Bruyère lúc ấy là cha Sở xứ Trà Kiệu, gom góp toàn dân công giáo chống cự lại. Bên công giáo chỉ có 5 khẩu súng và 40 viên đạn. Còn quân giặc đông gấp 10 lần, với vũ khí đầy đủ. Tuy vậy quân công giáo vẫn cầm cự được 21 ngày, và phản công chiến thắng quân địch, thu được nhiều chiến lợi phẩm. Toàn dân toàn quân tin tưởng vào quyền năng của Đức Mẹ. Trong khi trai tráng thanh niên ra chiến đấu, thì các cụ già, đàn bà và thiếu niên nam nữ vào nhà thờ liên tục lần chuỗi Mân Côi, cầu xin Đức Mẹ không phải cho được chiến thắng quân địch đông gấp 10 lần, mà chỉ xin Đức Mẹ cho toàn dân công giáo khỏi bị tiêu diệt bởi quân Văn thân. Đến ngày 5-9-1885, lính công giáo trở nên cam đảm lạ thường , quyết tâm chiến đấu, với khẩu hiệu tiến quân “ Jesu, Maria, Juse”. Quân sĩ công giáo tiến lên hăng hái đánh giết quân địch. Quân Văn Thân được tiếp viện đại bác ở trên đỉnh đồi Bảo Châu, nhắm bắn nhà thờ Trà Kiệu. Nhưng bắn thế nào cũng không trúng, vì có 1 bà xinh đẹp mặc áo trắng luôn luôn đứng trên nóc nhà thờ. Đạn đại bác bắn vào nhà thờ, lại bay ngược trở lại đồn lính Văn thân, làm chết nhiều binh lính của giặc. Viên sĩ quan bắn đại bác, thú nhận có ý bắn 1 bà xinh đẹp đứng trên nóc nhà thờ, mà không sao bắn được. Họ bàn tán xôn xao về hiện tượng này.

 Cha Bruỳere và giáo dân biết được chính Đức Mẹ đã hiện ra cứu giúp. Địch quân bắt đầu nản lòng. Sau cùng họ dùng voi đem về phá hủy làng. Nhưng dân công giáo nổi lửa đốt voi, voi chạy tán loạn về phía địch. Địch quân bỏ chạy, tan rã hàng ngũ.. Quân công giáo chiếm được đồi Bửu Châu, và tịch thu nhiều súng đạn của địch. Năm 1898, kỷ niệm 13 năm chiến thắng quân Văn Thân, giáo dân Trà Kiệu đã xây cất 1 đền thờ kính Đức Mẹ trên đồi Bửu Châu, để kỷ miệm chiến thắng Trà Kiệu. Ngày nay rất nhiều phái đoàn hành hương đã đến kính viếng Đức Mẹ tại đây. Như vậy sự chiến thắng cửa đồng bào công giáo ở tại sự siêng năng lần chuỗi Mân Côi, mà Đức Mẹ đã cứu quân dân công giáo chiến thắng vẻ vang.

Lời bàn : Phải nói rằng: chiến thắng ở Trà Kiệu cũng giống như chiến thắng Vịnh Lepanto năm 1771 dưới thời Đức Giáo Hoàng Pio V. Tất cả cũng chỉ nhờ sự lấn chuỗi Mân Côi mà ta đã thắng địch. Rồi đây nếu toàn dân VN hoàn toàn tin tưởng vào Đức Mẹ Mân Côi , thì nước VN sẽ có hoàn toàn tự do dân chủ thực sự. Khi còn làm việc tại Hội An, Quảng Nam, chúng tôi đã có rất nhiều cơ hội để đến đây hành hương kính viếng Đức Mẹ Trà Kiệu. Giáo dân ở đây không đông đúc lắm, nhưng họ rất can đảm sốt sắng. Trong nhà thờ cổ kính Trà Kiệu, chúng tôi thấy rất đông tìn hữu qùy đọc kinh chầu Mình Thánh, và sốt sắng lần chuỗi Mân Côi. Cho đến ngày nay, mặc dù có sự thay đổi chính thể, nhưng giáo dân Trà Kiệu vẫn can đảm an vui sống bằng an trong đức tin.